شکر واقعی همان شکر عملی است نه شکر زبانی. خداوند نیازی به شکر انسان ندارد و اگر از انسان خواسته می شود تا شکر نعمت به جا آورد، مراد و منظور همان شکر عملی است نه زبانی. به این معنا که از بنده خواسته می شود تا با استفاده درست از نعمت، شاکر واقعی نعمت الهی باشد. شکر زبانی تنها یادآوری این معنا است که ما چیزی را داریم که خداوند به ما داده و باید قدردان آن بوده و به درستی از آن استفاده کنیم.
به عنوان نمونه خداوند درباره شکر واقعی و حقیقی نعمت می فرماید: وَ اللَّهُ أَخْرَجَکُم مِّن? بُطُونِ أُمَّهَ?اتِکُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَیئْـ?ً?ا وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصَ?ارَ وَ?لْأَفْـ?ِئدَةَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ؛ و خدا شما را از شکم مادرانتان -در حالى که چیزى نمىدانستید- بیرون آورد، و براى شما گوش و چشمها و دلها قرار داد، باشد که سپاسگزارى کنید.(نحل، آیه 78)
در این آیه بیان شده که خداوند ابزارهای شناختی و معرفتی را برای بشر شامل ابزار شنوایی و بینایی فراهم آورده و با استفاده از قلب و دل به عنوان قوه عاقله و مدرکه این امکان را فراهم آورده تا داده های ابزاری را تحلیل و تبیین کرده و با تفکر و تعقل، به کلیاتی دست یافته که از آن به علم و دانش یاد می شود؛ زیرا علم و دانش فراتر از داده هایی است که ابزارهای شناختی و معرفتی به آدمی می دهد. گوش و چشم اطلاعات را از بیرون دریافت کرده و به عنوان جزییات و قضایای شخصی به قوه ادراکی قلب می دهد و آن قلب است که آن را در قالب قضایای کلی سامان دهی کرده و علم و دانش را برای انسان موجب می شود. بنابراین، شکر نعمت آن است که از این دستگاه های شناختی و ابزارهای معرفتی برای کسب علوم و دانش کلی از جمله شناخت خدا، آخرت و معاد و حکمت زندگی استفاده کنید.